(Kerst) stemming
De kerstdagen komen er weer aan. Velen voelen dat als een periode van loodzware familieverplichtingen. Je ‘moet’, terwijl je eigenlijk geen zin hebt. Voordat je op pad gaat heb je al een slecht humeur, wat dan weer leidt tot irritaties vooraf thuis en later tot een matige bijdrage van jou aan de feestvreugde. Heel vervelend allemaal voor je omgeving maar vooral ook voor jezelf. Je zou je gedrag wel willen veranderen, maar je weet niet hoe.
Stemming en gedrag
Prikkels van buiten leiden tot een interne voorstelling die vervormd wordt door onze interne filters. Deze filters beïnvloeden wat en hoe we dingen in onze geest verbeelden en wat we in onze geest zeggen en horen. De interne voorstelling – dat is dus de manier waarop we de buitenwereld in onze geest verbeelden – is een verpersoonlijking van wat je waarneemt: het is jouw werkelijkheid. Je fysiologie (houding, ademhaling, spierspanning etc.) en je interne voorstelling hebben een belangrijke wisselwerking met elkaar. Hieruit ontstaat namelijk je stemming. Je stemming stuurt op zijn beurt hoe je je gedraagt. Conclusie: ons gedrag is het resultaat van onze stemmingen.
Zelf aan het stuur
Zou het daarom niet handig zijn als jij zelf kan bepalen welke stemming je in een bepaalde situatie hebt? Neuro linguïstisch programmeren gaat er vanuit dat je jouw interne voorstelling kunt wijzigen. Als je aan de juiste knoppen kunt draaien van je interne voorstelling, dan kun je daarmee je stemming beïnvloeden. Zo kun je bevorderen dat je op elk moment bijvoorbeeld een positieve, rustige of krachtige stemming kan oproepen.
Ankeren
Een methode waarmee we aan die knoppen kunnen draaien is ankeren. Een anker kan iets zijn wat we horen, zien, voelen, proeven of ruiken. Het is een unieke prikkel die je kunt verbinden met een bepaalde stemming. Je zou een anker kunnen vergelijken met een vakantie hit die je elke keer als je hem hoort in een positieve stemming brengt. Of het is de geur die je helemaal terugbrengt naar het huis van je grootouders. Ook de Pavlov reactie kun je zien als een anker.
Maak je eigen ‘Pavlov’
Je kunt jezelf leren om bijvoorbeeld het samenknijpen van je duim en wijsvinger als prikkel te gebruiken om rust of ontspanning op te roepen (een andere stimulus mag natuurlijk ook!). Het ballen van je vuist kun je als prikkel gebruiken om kracht of zelfvertrouwen op te roepen. Als je leert een anker op de goede manier aan te leggen, is het een krachtig instrument om je stemming op elk gewenst moment te kunnen beïnvloeden.
Je zet een anker door een bepaalde ervaring waarbij je in de gewenste stemming was, helemaal opnieuw en intens te beleven. Een ervaren begeleider kan je daarbij helpen. Op het hoogtepunt van de emotionele beleving van die ervaring leg je het anker aan (de duim en wijsvinger of de gebalde vuist uit het voorbeeld) en houd je dat tenminste 20 seconden vast. Je kunt later ook nog verschillende vergelijkbare stemmingen aan je anker toevoegen. We noemen dat ook wel stapelen.
Herhalen
Let wel, niets gaat vanzelf! Om het anker effectief te maken moet je oproepen ervan trainen. Ik raad je aan om dat ongeveer drie weken lang, dagelijks te doen. Het is verder belangrijk om te weten dat ankers het effectiever gemaakt kunnen worden door ze te ‘stapelen’. Dat doe je door je anker aan te leggen op het moment dat je in een krachtige of ontspannen stemming bent. Zo kun je ook dezelfde of vergelijkbare stemmingen samenbrengen op één anker. Dit maakt het anker krachtiger en gemakkelijker reproduceerbaar. Dit is natuurlijk slechts een tipje van de sluier.
Wil je meer weten over beïnvloeden van je stemming? Kijk dan mijn #inzicht video 04 grip op je stemming. Nieuwsgierig geworden? Ik kan je natuurlijk helpen om zelf meer grip te krijgen op je stemming. Fijne kerstdagen!
