De drie Niveaus van Bewustzijn
Het voorbereiden van de twee-daagse training 'Het Onbewuste op Tafel' bracht mij ertoe een keertje stil te staan bij de verschillende niveaus van bewustzijn. Volgens Freud zijn er drie niveaus van bewustzijn te onderscheiden. Het zijn de volgende: Bewust, Onderbewust en Onbewust. Hier is nogal eens verwarring over. Hopelijk na het lezen van deze blog niet meer!
'Het onbewuste op Tafel'
Door onze tweedaagse training ‘Het onbewuste op tafel’ op 1 en 2 februari 2018 krijg je meer zicht en inzicht op hoe jij in elkaar steekt. Je werkt aan het bewust maken van een aantal onbewuste zaken, zoals bijvoorbeeld je diepste waarden en overtuigingen. Zo leer je te begrijpen wat nu maakt dat je doet wat je (altijd al) doet. Als je het onbewuste op tafel krijgt, schept dat ruimte voor verandering en ontwikkeling! Dat brengt je uiteindelijk meer grip op je gedrag en communicatie. Zo wordt je effectiever in je interactie met anderen.
Het bewuste
Freud omschreef het bewuste als alle mentale processen waarvan we ons bewust zijn. Alles wat je op dit moment bewust ziet, hoort, voelt, proeft, ruikt of denkt valt hieronder. Zo lees je deze tekst, raak je de muis van je laptop aan, drink je koffie, eet je een brownie, etc. Ons bewuste helpt ons met het beoordelen van informatie die dagelijks op ons afkomt, bijvoorbeeld: is iets goed of fout, is het leuk of stom, is het gevaarlijk of veilig etc. Zo kunnen we keuzes maken en bijvoorbeeld bepalen wat we beter kunnen doen, wat we moeten veranderen, wat goed werkt in ons leven en wat juist niet. Die informatie die we niet direct meer nodig hebben ‘zakt’ als het ware weg naar ons onderbewuste.
Het onderbewuste
Ons onderbewuste bestaat net een niveau onder ons bewuste. Hier vinden we alle gedachten, ervaringen en kennis waar we ons ooit bewust van zijn geweest. Het onderbewuste handelt door middel van automatisch aangeleerde processen. Door prikkels van buitenaf, spontane herinneringen, dromen of meditatie kunnen we ons ineens weer bewust worden van deze kennis, ervaringen, gedachten of gevoelens. Je zou het onderbewuste kunnen zien als een opslagruimte ten behoeve van alle recente informatie die we snel willen kunnen oproepen. Een voorbeeld: momenteel denk je niet aan de naam van je vader of moeder, maar nu ik ze heb benoemd, ben je je daar direct bewust van.
Het onbewuste
Ons onbewuste bestaat uit alle kennis, ervaringen, mentale en fysiologische processen waar we ons nooit bewust van zijn geweest. Het zorgt er ook nog eens voor dat ons hart klopt, onze bloeddruk gereguleerd wordt, onze spijsvertering doorgaat, dat we blijven ademhalen etc. Het is de plek waar al onze kennis, herinneringen en ervaringen uit het verleden als het ware verblijven. Het bevat allerlei belangrijke - en ook verontrustende - informatie die we buiten ons bewustzijn willen houden, omdat die te bedreigend of te pijnlijk is. Het onbewuste is de oorsprong van onze diepste overtuigingen en waarden. Daarmee is het de belangrijkste sturende bron van onze gewoontes, gedragingen, voelen en denken. Als je je er bewust van wordt neem je zelf de regie over je leven in plaats van je leven over jou!
Freudiaanse verspreking
Freud geloofde dat de invloed van het ‘onbewuste’ zich op verschillende manieren kan openbaren. Een bekend voorbeeld hiervan is de ‘Freudiaanse verspreking’. Dit is een verspreking die onbedoeld onthult wat in de gedachten van de spreker belangrijk(er) is. Zo zei Geert Wilders in een interview met de Duitse zender Das Erste: ‘Ik heb het geleerd van Pim Fortuyn. Hij was een held, voordat ik mijn eigen partij begon. Hij vroeg aandacht voor de problemen voordat ik dat deed, helaas was hij vermoord door een radicale moslim.’ Wilders is blijkbaar zo geobsedeerd door radicale moslims dat hij hen ook de moord op Fortuyn per ongeluk in de schoenen schuift.
Meer weten?
Wil jij graag met het bewustmaken van jouw onbewuste aan de slag? Dat kan! Op 1 & 2 februari 2018 geef ik de training ‘Het Onbewuste op Tafel’. Wil je weten wat ik in coaching voor je kan betekenen op dit vlak? Mail of bel me gerust!
